Súng hàn laser (hay còn gọi là mỏ hàn laser) đánh dấu bước tiến vượt bậc trong công nghệ gia công kim loại. Khác biệt hoàn toàn so với các phương pháp hàn truyền thống như TIG hay MIG, súng hàn laser cầm tay mang lại tốc độ vượt trội, độ chính xác cao và chất lượng mối hàn tuyệt vời.
Nếu bạn đang tìm hiểu về công nghệ hàn hiện đại này, bài viết dưới đây sẽ giải thích chi tiết súng hàn laser là gì? cấu tạo, cách điều chỉnh và các thương hiệu được tin dùng nhất hiện nay.
I. Súng Hàn Laser Là Gì? (Laser Welding Gun)
Súng hàn laser là bộ phận thực hiện quá trình hàn trực tiếp của hệ thống máy hàn laser sợi quang (Fiber Laser).
Định nghĩa: Súng hàn laser là thiết bị quang học cầm tay có nhiệm vụ tiếp nhận chùm tia laser cường độ cao từ nguồn phát (Laser Source) thông qua cáp quang, sau đó điều hướng, hội tụ và quét chùm tia này lên bề mặt vật liệu cần hàn.
Vai trò chính:
+ Truyền dẫn và Hội tụ: sử dụng nguồn năng lượng sợi quang hội tụ tại một điểm hoặc một vệt hàn chính xác.
+ Điều khiển quá trình hàn: Tích hợp các nút điều khiển, cảm biến an toàn và hệ thống cấp khí bảo vệ, cấp dây bù (tùy chọn).
+ Tối ưu thao tác: Thiết kế gọn nhẹ, giúp thợ hàn thao tác linh hoạt, dễ dàng hàn ở các góc cạnh phức tạp hoặc vật liệu có kích thước lớn.
II. Cấu Tạo Chi Tiết Của Súng Hàn Laser
1. Thân súng và tay cầm
Là vỏ bảo vệ bên ngoài, chứa hệ thống quang học, dây dẫn và làm mát. Thiết kế phải đảm bảo nhẹ, chống nhiệt và tiện dụng để thợ hàn cầm nắm thoải mái.
2. Hệ thống quang học (optics)
Bao gồm: kính chuẩn trực (Collimating Lens), kính hội tụ (Focusing Lens) và Gương phản xạ. Chúng có nhiệm vụ điều chỉnh và tập trung chùm tia laser thành điểm hoặc vệt hàn mong muốn.
3. Kính bảo vệ (Protective Window)
Nằm gần đầu ra của tia laser, có nhiệm vụ bảo vệ các thấu kính quan trọng bên trong khỏi bụi bẩn, khói hàn và bắn tóe kim loại nóng chảy. Đối với súng hàn SUP23S thiết kế 2 kính bảo vệ giúp bảo vệ tốt hơn cho thấu kính hội tụ, giảm tiêu hao phụ kiện.
4. Đầu bép hàn (Nozzle Tip)
Là bộ phận tiếp xúc gần nhất với vật liệu, dẫn khí bảo vệ (Argon/nitơ) và định vị chính xác vị trí tia laser ra khỏi súng.
>> Xem thêm: phụ kiện máy hàn laser (bép cắt, kính bảo vệ)
5. Hệ thống cấp khí
Bao gồm các đường dẫn khí để bơm khí bảo vệ (Argon/nitơ) quanh mối hàn, giúp ngăn chặn quá trình oxi hóa, đảm bảo mối hàn sáng bóng.
6. Bộ cấp dây tự động (Tùy chọn)
Cơ chế nhỏ gọn tích hợp hoặc gắn ngoài, dùng để bổ sung dây bù kim loại vào vệt hàn, cần thiết khi hàn vật liệu dày hoặc có khe hở lớn.
7. Cảm biến an toàn
Cảm biến điện dung, chỉ cho phép phát tia laser khi đầu bép tiếp xúc đúng với vật liệu hàn, đảm bảo an toàn tuyệt đối cho người vận hành.
III. Hướng Dẫn Điều Chỉnh và Sử Dụng Súng Hàn Laser Đúng Cách
Để đạt được chất lượng mối hàn tốt nhất và đảm bảo an toàn, việc điều chỉnh và sử dụng súng hàn laser cần tuân thủ các bước sau:
1. Điều chỉnh thông số hàn (trên bộ điều khiển máy)
Việc điều chỉnh chủ yếu thực hiện trên màn hình điều khiển của máy hàn
+ Công Suất Laser (Laser Power): Quyết định năng lượng của tia laser. Nguyên tắc: Vật liệu càng dày, công suất càng cao.
+ Độ dày 0.2-1.5mm: Sử dụng máy hàn laser QCW
+ Độ dày 0.8-4mm: Sử dụng máy hàn laser 1500W
+ Độ dày 0.8-6mm: Sử dụng máy hàn laser 2000W
+ Độ dày 0.8-8mm: Sử dụng máy hàn laser 3000W
+ Tốc Độ Hàn (Welding Speed): Ảnh hưởng đến độ ngấu và độ rộng mối hàn. Nguyên tắc: Tốc độ càng chậm, mối hàn càng ngấu (nhưng dễ bị biến dạng nhiệt). Cần tham khảo thông số của nhà cung cấp để đạt hiệu quả hàn tốt nhất.
+ Độ Rộng Quét (Wobble Width): Tính năng độc đáo của súng laser, cho phép điều chỉnh độ rộng vệt tia laser (thường từ 0-5mm). Mục đích: Che lấp khe hở lớn hơn và tạo mối hàn rộng, đều hơn.
+ Tiêu Điểm (Focus Position): Là vị trí mà tia laser được hội tụ mạnh nhất. Tiêu điểm có thể được đặt:
- Âm (-): Nằm dưới bề mặt vật liệu (tăng độ ngấu).
- Dương (+): Nằm trên bề mặt vật liệu (giảm độ ngấu, tăng độ rộng).
2. Hướng Dẫn Sử Dụng Súng Hàn An Toàn
Bước 1: Chuẩn bị An toàn: Luôn đeo kính bảo hộ laser chuyên dụng (có bước sóng tương thích với máy), găng tay và quần áo bảo hộ.
Bước 2: Khởi động và Kiểm tra: Bật máy, hệ thống làm mát (Chiller) và khí bảo vệ. Kiểm tra đèn báo tia laser đỏ (đèn định vị) có sáng và nằm đúng vị trí mong muốn không.
Bước 3: Thao tác Hàn:
+ Đặt đầu bép hàn tiếp xúc nhẹ nhàng và góc từ 30-70 độ so với bề mặt cần hàn.
+ Giữ súng ổn định, bấm nút kích hoạt (công tắc ở tay cầm).
+ Di chuyển súng theo đường hàn với tốc độ đều, không quá nhanh hoặc quá chậm so với tốc độ đã cài đặt.
Bước 4: Vệ sinh và Bảo trì:
+ Thường xuyên kiểm tra và lau chùi Kính Bảo Vệ bằng tăm bông và cồn/dung dịch chuyên dụng. Kính bảo vệ bẩn là nguyên nhân chính làm giảm chất lượng hàn và gây hỏng các thấu kính đắt tiền bên trong.
+ Kiểm tra đầu bép hàn và thay thế khi bị mòn.
IV. Các Thương Hiệu Súng Hàn Laser Phổ Biến Hiện Nay
Trên thị trường hiện nay, các thương hiệu cung cấp súng hàn laser chất lượng cao thường là nhà sản xuất phụ kiện quang học hàng đầu thế giới hoặc các hãng máy hàn lớn.
Đây là những nhà sản xuất chuyên về đầu hàn/cắt laser, thường được tích hợp vào các máy hàn laser phổ biến trên thị trường:
+ SUP (Super Laser): Rất phổ biến với các model như SUP23T (đa chức năng), SUP23S, nổi tiếng về sự gọn nhẹ, ổn định và tích hợp tính năng hàn/cắt/làm sạch.
>> Xem thêm: Chi tiết về từng model của súng hàn SUP
+ Qilin (Qilin Laser): Cung cấp các dòng súng hàn hiệu suất cao, thường được đánh giá cao về khả năng làm mát và chất lượng quang học.
+ WSX (WSX Laser): Một thương hiệu Trung Quốc lớn, cung cấp nhiều mẫu đầu hàn với giá cả phải chăng, dễ dàng thay thế linh kiện.
+ Raytools: Nổi tiếng trong lĩnh vực cắt laser nhưng cũng cung cấp các đầu hàn chất lượng, thường được trang bị hệ thống quét Galvo tiên tiến, nhưng trọng lượng nặng hơn SUP, nên thao tác sẽ khó khăn hơn.
Trong các dòng thương hiệu về súng hàn, SUP và Qilin được đánh giá nhỉnh hơn về chất lượng và độ ổn định, cũng được sử dụng phổ biến hơn trên thị trường so với các dòng còn lại.
Video súng hàn laser SUP23
